piątek, 19 lipca 2013

Zgodny z prawdą donos na fałszywych informatorów

W kwietniu 1934 roku deklaracja Rudolfa Hessa, w której oświadczył, że „każdy towarzysz partyjny i każdy rodak szczerze dbający o interesy ruchu i narodu będzie mógł zwrócić się do Fuhrera i do mnie bez ryzyka narażania się na kłopoty”, wywołała ogromną falę listów, których autorzy poczuli się bezkarni. 

Gestapo zostało dosłownie zalane falą donosów, wśród których wiele okazywało się fałszywych. Każdy list należało jednak sprawdzić, co angażowało aparat policyjny i narażało go na koszty oraz stratę czasu. Trzeba więc było z kolei ukrócić społeczną chęć załatwiania prywatnych porachunków. Walcząc z plagą pomówień, w 1934 roku minister spraw wewnętrznych Rzeszy rozkazał władzom policyjnym, by zrobiły wszystko, co możliwe, aby przerwać owe „frywolne kłamstwa i niesprawiedliwe oskarżenia”. Widocznie nie odniosło to spodziewanego skutku, gdyż trzy lata później, 18 sierpnia 1937 roku „Frankfurter Zeitung” ogłosił 100 marek nagrody dla każdego, „kto złoży zgodny z prawdą donos na fałszywych informatorów”.

---
Barbara Engelking „Szanowny panie gistapo. Donosy do władz niemieckich w Warszawie i okolicach w latach 1940-1941”, Centrum Badań nad Zagładą Żydów, Wydawnictwo IFiS PAN, Wrzesień 2003

czwartek, 11 lipca 2013

Osiągnięcia jednego roku

When Hitler addressed the Reichstag on January 30, 1934, he could look back on a year of achievement without parallel in German history. Within twelve months he had overthrown the Weimar Republic, substituted his personal dictatorship for its democracy, destroyed all the political parties but his own, smashed the state governments and their parliaments and unified and defederalized the Reich, wiped out the labor unions, stamped out democratic associations of any kind, driven the Jews out of public and professional life, abolished freedom of speech and of the press, stifled the independence of the courts and “co-ordinated” under Nazi rule the political, economic, cultural and social life of an ancient and cultivated people.

For all these accomplishments and for his resolute action in foreign affairs, which took Germany out of the concert of nations at Geneva, and proclaimed German insistence on being treated as an equal among the great powers, he was backed, as the autumn plebiscite and election had shown, by the overwhelming majority of the German people.



---
William, Shirer „The Rise and Fall of the Third Reich”, RosettaBooks, 2011 r.